Bossche Encyclopedie | Van Rijckevorsel van Kessellaan

afb. Onbekend, 1967

Van Rijckevorsel van Kessellaan

De Vliert

Genoemd naar mr. G.J. Baron van Rijckevorsel van Kessel, geboren op 1 juni 1815. Op 20 januari 1844 benoemd tot plaatsvervangend rechter Arrondissementsrechtbank, daarna Eerste Raadsheer Gerechtshof. 1851-1862 Raadslid. Regent R.K.Weeshuis. Dertig jaar president Waterschap Boschveld en May.

Kring Vrienden 's-Hertogenbosch

Bestrijder wateroverlast

De Van Rijckevorsel van Kessellaan begint bij de Orthenseweg en eindigt bij de Gerard Terborchstraat. Deze lange straat loopt parallel aan de spoorweg richting Nijmegen. De laan is genoemd naar Ferdinandus Gerardus Josephus van Rijckevorsel van Kessel, op 1 juli 1815 te 's-Hertogenbosch geboren.

Zijn vader Augustinus van Rijckevorsel was in 1829 per Koninklijk Besluit in de adelstand verheven, in 1843 werd aan de familienaam Van Rijckevorsel de naam Van Kessel toegevoegd. Vanaf het overlijden van zijn vader in 1848 heette Ferdinand officieel: mr. F.G.J. baron van Rijckevorsel van Kessel. Na het voltooien van zijn rechtenstudie vestigde Ferdinand zich als advocaat in 's-Hertogenbosch. In 1844 werd hij benoemd tot plaatsvervangend rechter bij de arrondissementsrechtbank, tussen 1857 en 1875 was hij eerste raadsheer bij het provinciaal gerechtshof. Van Rijckevorsel van Kessel bekleedde diverse openbare functies: hij was regent van het RK Weeshuis, tussen 1851 en 1862 maakte hij deel uit van de Bossche gemeenteraad, en hij was ruim dertig jaar president van het waterschap Boschveld en May. Van Rijckevorsel had in hoge mate belangstelling voor de waterstaatkundige situatie in en rondom Den Bosch. De stad was in zijn tijd nog een vestingstad, buiten de vestingmuren was iedere uitbreiding niet toegestaan. Er stonden zelfs zware straffen op het uitbaggeren van de sloten in de omgeving: hoe meer moeras, hoe beter. Ieder winterseizoen liep de wijde omgeving onder water, in de stad zelf stonden vaak hele buurten blank. Van Rijckevorsel van Kessel was lid van diverse commissies aangaande waterstaatskwesties. De situatie veranderde drastisch toen met het afkondigen van de Vestingwet in 1874 's-Hertogenbosch zijn functie als vestingstad verloor en de stad buiten de vestingwallen mocht gaan uitbreiden. Van Rijckevorsel van Kessel maakte toen deel uit van de staatscommissie voor de ontmanteling van Den Bosch. De eerste plannen tot stadsuitbreiding en tevens de eerste aanzetten tot een watervrijmaking van 's-Hertogenbosch heeft Van Rijckevorsel van Kessel nog meegemaakt. Op 24 mei 1879 overleed hij in zijn geboortestad. Nog verscheidene jaren zou Den Bosch hinder ondervinden van de waterlast. De meest noordelijke straat in de Vliert kreeg op 27 oktober 1937 de naam Van Rijckevorsel van Kessellaan. Dit als waardering voor een op waterstaats- en poldergebied zeer kundig persoon, die zich in het bijzonder verdienstelijk maakte voor de watervrijmaking van Den Bosch.

Stadsblad woensdag 24 april 2013 | 5

Van Rijckevorsel van Kessellaan

Op 1 juni 1815 werd in 's-Hertogenbosch geboren Ferdinandus Gerardus Josephus, het eerste kind van Augustinus van Rijckevorsel en van Everarda Half-Wassenaer van Onsenoort. Het gezin woonde, volgens het register van de burgelijke stand, in de Apostelstraat. In werkelijkheid was het de Postelstraat, die in de Franse Tijd (1794-1814) de Reu d' Apôtre heette, hetgeen in 1814 terugvertaald werd als Apostelstraat. In werkelijkheid herinnert ons deze naam aan de Abdij van Postel die hier een uithof, later een refugiehuis bezat.

Ferdinand van Rijckevorsel studeerde rechten in Leiden en promoveerde daar in 1838. Inmiddels was per Koninklijk Besluit zijn vader in de adelstand verheven met de titel 'baron', die over zou gaan op de eerstgeborene. In 1843 werd aan de naam Van Rijckevorsel 'Van Kessel' toegevoegd. Vanaf 1848 (toen zijn vader overleed) heet Ferdinand daarom officieel: mr. F.G.J. baron van Rijckevorsel van Kessel.

Na het voltooien van zijn studie vestigde hij zich als advocaat in 's-Hertogenbosch. Op 20 januari 1844 werd hij rechter-plaatsvervanger bij de arrondissementsrechtbank. Na diverse promoties had hij in 1870 bij zijn overlijden de functie van eerste raadsheer bij het Gerechtshof.

Hij bekleedde diverse openbare funkties: was regent van het R.K. Weeshuis, maakte van 1851 tot 1862 deel uit van de Bossche gemeenteraad en funktioneerde meer als dertig jaar als president van het waterschap Boschveld en May.

Met name interesseerde hij zich voor de waterstaatkundige toestand rondom 's-Hertogenbosch. De stad was in die tijd nog een vestingstad; buiten de stadsmuren was iedere uitbreiding onmogelijk. Op zware straffen was het verboden om zelfs de sloten van de weilanden in de omgeving uit te baggeren: hoe meer moeras hoe beter! Ieder jaar liep daarom de wijde omgeving van de stad onder water: de hoge waterstand van de Maas (met de Beerse Overlaat) en de slechte waterafvoer van Dommel en Aa waren er de oorzaak van. Van Rijckevorsel van Kessel is lid geweest van diverse commissies in verband met deze waterstaatsaangelegenheden. In 1848 publiceerde hij zelf een 'Bijdrage tot een nadere kennis van de gebrekkige waterlossing en het ontworpen kanaal van uitwatering'.

Een oplossing scheen er aan te komen in 1874 toen 's-Hertogenbosch haar functie van vestingstad verloor en zich buiten de vestingmuren kon uitbreiden. Van Rijckevorsel van Kessel maakte toen deel uit van de staatscommissie voor de ontmanteling van Den Bosch.

De eerste plannen tot stadsuitbreiding alsmede de aanzet tot een watervrijmaking van Den Bosch heeft hij nog mee kunnen maken. Op 24 mei 1879 overleed hij in zijn geboortestad. Nog verschillende jaren zal 's-Hertogenbosch te maken krijgen met de wateroverlast. Pas na het graven van de Nieuwe Maas en het Drongelens Kanaal (1908) zal deze jaarlijkse watersnood niet meer voorkomen. Dat heeft Van Rijckevorsel van Kessel niet meer mee kunnen maken ...

De meest noordelijke straat in de wijk De Vliert werd in 1937 de naam Van Rijckevorsel van Kessellaan gegeven. Aan de andere zijde van de wijk lag - behalve Orthen - immers alleen nog maar het lage polderland, tegen welks wateroverlast de baron zich zo geijverd had.

Brabants Dagblad donderdag 14 augustus 1986

Van Rijckevorsel van Kessellaan

De Vliert

Bestrijder wateroverlast

Van Rijckevorsel van Kessellaan

Henny Molhuysen

Op deze pagina